Σχετικά με τη χρονολόγηση και την πολιτισμική-ιστορική σημασία των πρώιμων αρχαϊκών αττικών «Stempelidole»

Περίληψη

Πρωτότυπος τίτλος: Zur Chronologie und kulturhistorischen Bedeutung früharchaischer attischer ›Stempelidole‹

Το άρθρο εξετάζει την ομάδα των αττικών «Stempelidole», χειροποίητων πήλινων ειδωλίων με κυλινδρικό σώμα και «πτηνόμορφο» πρόσωπο, των οποίων ο αριθμός έχει αυξηθεί αισθητά τις τελευταίες δεκαετίες με πλήθος (νέων) ευρημάτων. Στόχος του άρθρου είναι αφενός να ρίξει φως στην προβληματική ακόμα χρονολόγηση του συγκεκριμένου τύπου ειδωλίων, με τη βοήθεια μιας συστηματικής αξιολόγησης των ανασκαφικών συνόλων. Αφετέρου, να αναδείξει τη σημασία των ειδωλίων, που παράγονταν το αργότερο από τα μέσα του 7ου αι. π.Χ. ως το 580/570 π.Χ., για την κοινωνικοπολιτισμική εξέλιξη της Αττικής κατά την πρώιμη Αρχαϊκή περίοδο: Το συγκεκριμένο είδος ειδωλίων μπορεί να θεωρηθεί ως η πρώτη μεγάλη ομάδα απλών αναθημάτων στην περιοχή και τεκμηριώνει την ταυτόχρονη σχεδόν συγκρότηση πιο εκτεταμένων, νέων, καθώς και τη διεύρυνση των ήδη υφιστάμενων λατρευτικών κοινοτήτων σε πολλά μέρη της Αττικής. Η διαδικασία αυτή, με τη σειρά της, μπορεί να συνδεθεί με κοινωνικές αλλαγές, αλλά όχι να ιδωθεί σε αποκλειστική συνάρτηση με την ανάδυση της αθηναϊκής πόλεως.