Der sogenannte Caracalla-Tempel von Pergamon – ein Bau zu Ehren Hadrians und seiner Gattin Sabina
https://doi.org/10.34780/egqo-g7ai
Özet
Bu makale, Roma İmparatorluğu döneminde Pergamon’da, tiyatro terasının bitiminde yer alan daha eski bir yapının üzerine inşa edilmiş, uzun süredir bilinen podyum tapınağı ile ilgilenmektedir. Tapınak, epigraf Max Fränkel’in ithaf yazıtını incelemesinden sonra hemen, geçici olarak Caracalla’ya atfedilmiş ancak daha yeni görünüşlü mimari bezeme nedeniyle bu görüşe birçok kez itiraz da edilmiştir. Bu tartışma, benim burada sunduğum ithaf yazıtının yeni bir okuması sayesinde durulmuş görünmektedir. Yazıt, yaldızlı bronz harfl erle, küçük tapınağın Caracalla’ya değil, İmparator Hadrian ve karısı Sabina’ya ithaf edildiğini işaret etmektedir. Yazıt olasılıkla M. S. 124te olduğu düşünülen imparator ziyareti sebebiyle yerleştirilmiş olup kente metropolis ünvanı bağışlanmasını kutlamaktadır. Bazı problemler böylelikle çözülürken, yorumda yeni güçlükler ortaya çıkmıştır. Bir yandan, Hadrian Pergamonlulara kentte kendi onuruna bir tapınak istemediğini yazılı olarak belirtmişti; o mektupta böyle bir tapınağın varlığına ilişkin bir bahis yoktur. Diğer yandan, öncel yapının Dionysos’a ithaf edildiği tahmin edilmekteydi ki bu durum Hadrian ve Sabina’dansa Caracalla’ya kesinlikle daha iyi uymaktaydı. Makalede bu ve diğer problemler için açıklayıcı örnekler sunulmuştur, ancak Augustus dönemine kadar uzanan bazı sorular cevapsız kalmıştır. Yazıtın yeni okuması, her halükârda, Anadolu’da mimari bezeme açısından yeni bir kronolojik işaretleyicinin yanı sıra Pergamon’un kent tarihini anlamamıza da küçük bir katkı sağlamıştır.
Anahtar Sözcükler:
Pergamon- Caracalla Tapınağı- Dionysos Tapınağı- Litterae Aureae- Hadrian- Sabina