Ursprung, Chronologie und Verbreitung einfacher Grabhäuser aus Bruchsteinmauerwerk im kaiserzeitlichen Kilikien

Özet

Kilikya Ovası’nda konumlanan Anavarza antik kentinin geniş nekropolü, lahitlerin yanı sıra özellikle moloz taş duvarlı dekorsuz mezar evleri ile biçimlenmektedir. Bu bulgulardan yola çıkılarak, Küçük Asya’nın güneyinde yer alan bu yapı tipinin dağılımına genel bir bakış sunulmuştur. Böylece bu anıtların; Anavarza’nın dışında, özellikle Kilikya’nın kıyı şehirlerinde oldukça popüler olduğu anlaşılmıştır. Bu kesimlerde de söz konusu mezar tipi çoğunlukla MS 2.–3. yüzyıla tarihlenmektedir; şimdiye kadar bazı yapıların veya yapı gruplarının MS 1. yüzyıla tarihlendirilmesine ilişkin açıklamalar ise kabul edilmemektedir. Küçük Asya’nın sadece kıyıya yakın bölgelerinde; Pamphylia’da, Doğu Likya’da, Karia’da ve Ionia’da kullanılan mezar formu, Kilikya’da yerel bir form olarak ortaya çıkmaz. Dışarıdan, daha doğrusu Roma ve çevresinden gelen etki; yalnızca yapı tekniklerindeki benzerliklerde, temel formun uyumluluğunda ve birbiriyle bağıntılı kronolojide kendini göstermemektedir. Bu etki ayrıca; özellikle yerel geleneklerin eksikliğinde, diğer Kilikya mezar alanları ile karşılaştırıldığında tespit edilen alışılmadık biçimde kısıtlanmış anlambiliminde ve sadece kıyıya yakın bölgelerindeki, dolayısıyla büyük kentlerdeki yapıların dikkat çeken dağılımında da gözlemlenmektedir. Ancak, burada birebir kopyalama söz konusu değildir; daha ziyade mezar yapıları, yerel ihtiyaçlara göre uyarlanmıştır.