From Early Christian Region to Later Byzantine Hinterland

New Byzantine Marbles in the Archaeological Museum Kütahya

Öz

Bu çalışmada, eski eserlerin yayınlanmasından bu yana geçen yirmi yıl içinde Kütahya Arkeoloji Müzesi tarafından yeni satın alınan dört düzine Bizans taş eseri ele alınmaktadır. Mimari heykeller, çoğunlukla Erken Bizans Dönemi, litürjik eşyalar ise Orta Bizans Dönemi´ne aittir. Eserler, müzenin sorumluluğundaki geniş alana dağılmış olmakla birlikte, Kütahya ve Altıntaş ilçesi birer grup oluşturmaktadır. Doğu Roma İmparatorluğu'nun diğer bölgelerinden de bilindiği gibi erken dönem Bizans eserlerinden bazıları, stil bakımından bölge dışı özelliklere sahiptir. Litürjik eşyalar başta olmak üzere diğer eserler Anadolu´ya özgüdür ve Erken Hristiyanlık evresindeki yerel özellikleri yansıtır. Bu evre, Orta Anadolu'da, bölge dışına ait formların seyrekleştiği – en geç – 6. yüzyıldan itibaren baskındır. Pers ve Arap savaşlarının bir sonucu olarak yaşanan genel çöküşle birlikte yerel nitelik de kaybolmuş ve Orta Bizans taş işçiliği yönünü yeniden belirlemiş ve muhtemelen az ya da çok doğrudan Konstantinopolis'e çevirmiştir. Buna göre eskiden bağımsız olan bölge artık başkentin genişlemiş hinterlandı olarak görülebilir.