Der frühbyzantinische Rundbau beim Myrelaion in Konstantinopel. Kapitelle, Mosaiken und Ziegelstempel

mit Beiträgen von Jenny Abura und Walter Prochaska

Özet

Mirelaion yanındaki yuvarlak yapı, 1965/66 yıllarında R. Naumann tarafından kazılmış ve yayınlanmıştır. Bu çalışmalarda buluntuların büyük bir kısmı dikkate alınmadığından dolayı, burada arşivdeki, daha doğrusu İstanbul Arkeoloji Müzeleri deposundaki buluntular değerlendirilmiştir. Pilastr başlıklarının arkeometrik yöntemlerle yapılan mermer analizleri, bunların İç Anadolu’dan, Dokimion’dan gelmiş olduğunu göstermiştir. Aynı seriden 15 veya daha fazla örnekte görülen farklı yaprak bezemeleri, ›varietas‹ [çeşitleme] prensibi sonucudur. Erken Bizans dönemindeki bu yenilik, şimdiye dek Roma dönemi devşirme yapılarına atfediliyordu ama burada yuvarlak yapının pilastr başlıkları, doğu kökenli olduğunu teyit etmektedir. Döşeme mozaikleri, mitolojik kahraman Akteon’u mızraklı avcı olarak yansıtmakta olup böylece Antiochia yakınındaki Daphne Yakto kompleksindeki Megalopsychia-Mozaiyiği’nin ikonografik örneği olup olmadığı sorusunu da beraberinde getirmektedir. On bir adet tuğla damgası, şimdiye dek bilinen Mirelaion eser topluluğunu tamamlamaktadır. Buluntuların tümü, yapım tarihi olarak M. S. 400 yılına uygunluk göstermektedir. Buna göre, yuvarlak yapı, İstanbul’un korunagelen en eski yapılarından biridir. Kentin en büyük kubbesine sahip bu yapı bir aristokratın malikanesinin çekirdeğiydi, olasılıkla Arkadios’un kızı ve II. Theodosios’un kız kardeşi soylu Arkadia’ya aitti.