Commagenian Glocalization and the Matter of Perception – An Innovative Royal Portrait from Samosata

Özet

Fırat ile Dicle arasındaki Geç Hellensitik Dönemi Kommagene Kraliyeti ve de arkeolojik mirasları genelde ›Yunan‹ ve ›Pers‹ tesirlerinin arasında kalmış olarak görülmektedir. Fakat bu değerlendirme, talep ve de gerçekçi siyasi anlatımlarını ifade etmek için anıtlarını Hellenistik bir Koine`nin biçimleyici diline bağlı kalarak oluşturmuş olan, yerel karar yetkililerini sadece marjinalleştirmektedir.

Küreselleşme kuramsal yaklaşımlar ışığı altında alınmış makalede Samosata`nın Geç Hellenistik Dönemi`ne ait bir hükümdar portresini detaylıca incelenmesiyle mevcut düşünce kalıbını genişletip, Kommagene`deki yerel intibak ve dönüşüm süreçlerini daha iyi anlayabilmesine olanak vermektedir. Portre, I. Antiochos`un ölümünden sonra yapılmış olup, bir atalar galerisine ait olarak yorumlanmasıyla Samosata Saray`ında bulunmuştur. Bu, aslında I. Antiochos`un tanınan Ermeni Tiara`lı ikonografisinden daha faza bilgi vericidir. Çünkü Samosata`dan bilinen görüntü Hellenistik Dönemi hükümdar portrelerine dayanmakta ve de ayrıca Oktavian portresinin etkilerini ortaya koymaktadır. Samosata`dan bilinen hükümdar portresinde, önceki Kommagene hükümdar betimlemeleriyle yapılan karşılaştırma sonucunda, tespit edilen farklılaşması Actium Savaşı`ndan sonraki siyasi değişimlerine borçludur. Burada I. Antiochos bir yandan bağımsız Hellenistik Dönemi bir hükümdar olarak sunulmakta, diğer yandan stilistik detayındaki Roma ikonografisi özelliği olan Oktavian`ın saç şekliyle gözlemleyici için yardımsever özelliği ile etkisini bırakmaktadır. Bütün Akdeniz bölgesinde Oktavian / Augustus`un öneminin artması başka Geç Hellenistik Dönemi hükümdar portresinde de gözlemlenmektedir. Lakin Augustus`un yerine Oktavian resmine yönelimiyle Kommagene`deki davada oldukça itinalı bir intibak sürecini yansıtmaktadır. I. Antiochos`un ölümünden sonra yapılmış portresi böylelikle Kommagene hanedanının bilinçli eyleminin görsel bir beyanını ortaya koymakta olup, bu hem yerel hem de küresel konumlandırılması gerekmektedir.