Η αψίδα του Αδριανού και η ›νέα Αθήνα‹

Περίληψη

Πρωτότυπος τίτλος: Das hadrianische Bogentor und ›Neuathen‹

Οι επιγραφές στην αψίδα του Αδριανού στην Αθήνα είχαν οδηγήσει ήδη κατά την αρχαιότητα σε συγκεκριμένες ερμηνείες που απασχολούν την ερευνητική κοινότητα μέχρι σήμερα. Καθοριστικής σημασίας ως προς αυτό είναι οι γραπτές πηγές που βασίζονται σε αυτές τις επιγραφές και υπονοούν ότι η πύλη ήταν η είσοδος προς ένα πανάρχαιο τείχος και ταυτόχρονα προς την νέα πόλη του Αδριανού εκτός των παλαιών ορίων. Ωστόσο δεν έχει αποδειχθεί ούτε η ύπαρξη ενός προθεμιστόκλειου τείχους, αλλά και ούτε η επέκταση της πόλης από τον Αδριανό. Η χρήση της πύλης του Αδριανού ήταν ποικίλη: Χτισμένη σε άμεση γειτνίαση με το Ολυμπιείο πάνω από την παλαιά Πομπική οδό, δεν αποκτούσε μόνο ιερή σημασία, αλλά ερχόταν και πιο κοντά στη χρήση μιας θριαμβικής αψίδας με βάση τα συχνά ανατολικά πρότυπα, τα οποία και μιμείται. Οι αινιγματικές επιγραφές της πύλης αναφέρονται στην πολύ σημαντική για την πόλη παράδοση της ίδρυσής της με το να παραλληλίζουν τον Αδριανό με τον Θησέα και να συγκρίνουν την επιρροή του πρώτου με αυτή του μυθικού ιδρυτή. Τιμούν τον νέο κτίστη, ο οποίος μέσω της πανελλήνιας ιδέας και της οικοδομικής δραστηριότητάς του προσδίδει στην ακμάζουσα χάρη στην εσωτερική ειρήνη Αθήνα εξέχουσα θέση μεταξύ του κοινού ελληνικού γίγνεσθαι.